Prem/ Vasana | प्रेम/ वासना | Love Vs Lust

Category: Helpful Tips

Written by Rajesh Sharma

📅 April 17, 2022

Prem/ Vasana

संवेदन, भावना, वासना और कलनाये चार ही इस संसार में अनर्थ पैदा करने वाले हैं । ये चारों मिथ्याभूत अर्थो का अवलम्बन करते हैं जो Prem/ Vasana

Prem/ Vasana | प्रेम/ वासना | Love Vs Lust

Prem/ Vasanaसंसार रुपी अनर्थ के निराश का उपाय जानने के लिए,

पहले उसके बीजों को जानना जरुरी है ।

वह क्या है-

संवेदन, भावना, वासना और कलना

ये चार ही इस संसार में अनर्थ पैदा करने वाले हैं । ये चारों मिथ्याभूत अर्थो का अवलम्बन करते हैं और स्वयं भी मिथ्या हैं, इसलिए वे सब एकमात्र अविघा में ही स्फुरित होतें हैं  ।

पहले पहले इंद्रियों से जो विषयों का उपभोग होता है, यह उपभोग ही संवेदन कहलाता है, विषयों को जानने पर उनका जो बार-बार चिन्तन होता है, वह चिन्तन भावना कहलाता है, बार-बार चिन्तन करने पर चित्तमें एक तरह का जो दृढ विषयलांछन उत्पन्न हो जाता  है, वही विषयलांछन वासना कहलाती है और उस वासना से मरण काल में भावी शरीर के लिए जो स्मरण होता है, उसको कलना कहते हैं  ।

इस संसारुपी कण्टकपुर्ण गुल्म का वासना ही विस्तार करती है  । विवेकी पुरुष का संसार सम्भ्रम तो, बसन्त के अन्त में पृथवी के रस के सदृश, धीरे से वासना के साथ नष्ट हो जाता है  ।

अपनी वासना और अपने-अपने अभिमान के अनुसार राग आदि रसों से रंगे गये लोग करतल से ताडित गेंद के सदृश्य इधर-उधर खूब घूम फिरकर नरकों में गिरते हैंवहाँ पर दीर्घकाल तक तरह-तरह की यातनााओं के क्लेशों से सब ओर से जर्जर होकर कालांतर में स्थावर, कृमि, कीट आदि जन्म लेकर अन्य- से हो जाते हैं, फिर मनुष्य जन्म उनके लिए दुर्लभ ही बना रहता है  ।

श्री योगवासिष्ठ महारामायण, सर्ग-25, निर्वाण प्रकरण, पेज-1810

0 Comments

Submit a Comment

Related Articles

Sabaibhanda Ramro Swasthya Rasayana | सबैभन्दा राम्रो स्वास्थ्य रसायन- Nepali

Sabaibhanda Ramro Swasthya Rasayana | सबैभन्दा राम्रो स्वास्थ्य रसायन- Nepali

यस Sabaibhanda Ramro Swasthya Rasayana लेखमा पूर्ण स्वास्थ्यका लागि बताइएका युक्तिहरूको अभ्यासबाट पूर्ण स्वास्थ्य प्राप्त गर्न सकिन्छ। Sabaibhanda Ramro Swasthya Rasayana सबैभन्दा राम्रो स्वास्थ्य रसायन ♦ हरेक बिहानी तुलसीको पाँचसात ओटा पात चपाएर एक गिलास बासी पानी...

read more
Upayogi Mudraharu | उपयोगी मुद्राहरू- Nepali

Upayogi Mudraharu | उपयोगी मुद्राहरू- Nepali

यस Upayogi Mudraharu लेशमा स्वास्थ्यका केही उपयोगी मुद्राबारे जानकारी दिइएको छ। Upayogi Mudraharu | उपयोगी मुद्राहरू बिहानीपख नित्यकर्म गरिसकेपछि आसन ओछयाएर पद्मासन अथवा सुखासन जमाएर बस्ने । 5-10 गहिरो सास लिएर बिस्तारै बिस्तारै छाडने । त्यसपछि शान्तचित्त भएर निम्न...

read more
Saphalata ka Sutra | सफलता का सूत्र

Saphalata ka Sutra | सफलता का सूत्र

Saphalata ka Sutra समझने के लिए निम्न बातों का अपने जीवन में लाना चाहिये । जीवन में Saphalata ka Sutra  | Formula for Success क) वाणी में विनय ख) हृदय में धैर्य ग) देह में वीर्य घ) हाथ में दान व सत्तकर्म ड़) चित्त में ईश्वर का अनुराग Related Artical [tabs...

read more

New Articles

Ashtang Ayurved kya hai ? अष्टांग आयुर्वाद क्या है ? What is Ashtanga Ayurveda ?

Ashtang Ayurved kya hai ? अष्टांग आयुर्वाद क्या है ? What is Ashtanga Ayurveda ?

आयुर्वेद अपने आप में सम्पूर्ण स्वास्थ्य पद्धति है । यहाँ हम आयुर्वेद और अष्टांग आयुर्वाद क्या है ? (Ashtang Ayurved kya hai ?) जानेगें तथा इसकी खोज किसने की यह भी ।  ।। आयुर्वेद ।। हिताहितं सुखं दुखमायुस्तस्य हिताहितम् । मानं च तश्च यत्रोक्तम् आयुर्वेद: स उच्यते ।। -...

read more
Yog- Pranayam- Dhyan- Yagy II योग- प्राणायाम- ध्यान- यज्ञ

Yog- Pranayam- Dhyan- Yagy II योग- प्राणायाम- ध्यान- यज्ञ

यहाँ यह सब जानने को मिलेगा कि योग- प्राणायाम- ध्यान- यज्ञ (Yog- Pranayam- Dhyan- Yagy) क्या है क्यों और कैसे किया जाता है । इसकी उत्पत्ति कैसे और किसने की यह सब जानने को मिलेगा । ।। योग विज्ञान ।। I Yog- Pranayam- Dhyan- Yagy I योग का मूल उद्देश्य चित्तवृतियों का...

read more
Sanskriti par Aaghat I संस्कृति पर आघात I Attack on Culture

Sanskriti par Aaghat I संस्कृति पर आघात I Attack on Culture

किस तरह से भारतीय संसकृति पर आघात Sanskriti par Aaghat किये जा रहे हैं यह एक केवल उदाहरण है यहाँ पर साधू-संतों का । भारतवासियो ! सावधान !! Sanskriti par Aaghat क्या आप जानते हैं कि आपकी संस्कृति की सेवा करनेवालों के क्या हाल किये गये हैं ? (1) धर्मांतरण का विरोध करने...

read more
Helicopter Chamatkar Asaramji Bapu I हेलिकाप्टर चमत्कार आसारामजी बापू I Helicopter miracle Asaramji Bapu

Helicopter Chamatkar Asaramji Bapu I हेलिकाप्टर चमत्कार आसारामजी बापू I Helicopter miracle Asaramji Bapu

आँखो देखा हाल व विशिष्ट लोगों के बयान पढने को मिलेगें, आसारामजी बापू के हेलिकाप्टर चमत्कार Helicopter Chamatkar Asaramji Bapu की घटना का । ‘‘बड़ी भारी हेलिकॉप्टर दुर्घटना में भी बिल्कुल सुरक्षित रहने का जो चमत्कार बापूजी के साथ हुआ है, उसे सारी दुनिया ने देख लिया है ।...

read more
Ashram Bapu Dharmantaran Roka I आसाराम बापू धर्मांतरण रोका I Asaram Bapu stop conversion

Ashram Bapu Dharmantaran Roka I आसाराम बापू धर्मांतरण रोका I Asaram Bapu stop conversion

यहाँ आप Ashram Bapu Dharmantaran Roka I आसाराम बापू धर्मांतरण रोका कैसे इस विषय पर महानुभाओं के वक्तव्य पढने को मिलेगे। आप भी अपनी राय यहां कमेंट बाक्स में लिख सकते हैं । ♦  श्री अशोक सिंघलजी, अंतर्राष्ट्रीय अध्यक्ष, विश्व हिन्दू परिषद : बापूजी आज हमारी हिन्दू...

read more